วันพฤหัสบดีที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2561

โชกิ สงครามหมากกระดานในจินตนาการแบบญี่ปุ่น


     โชกิ นั้นคือ หมากกระดานรูปแบบหนึ่งของประเทศญี่ปุ่น ซึ่งมีความคล้ายคลึง กับหมากรุกของไทยเรา หรือที่นักหมากกระดานบางท่านเรียกกันง่ายๆว่า หมากรุกญี่ปุ่นนั่นเอง (แต่ผมไม่แนะนำให้เรียกอย่างนี้นะครับ เรียกว่าโชกิจะดีกว่าครับ) หมากโชกินั้น ก็เหมือนๆกับหมากรุกตรงที่เป็นการจำลองการทำสงคราม ที่มีผู้เล่น 2 ฝ่าย หรือ 2 ประเทศ ทำการศึกรบกัน โดยที่แต่ละฝ่ายก็จะมีขุนพล ทั้งทหาร และ แม่ทัพต่างๆเพื่อใช้ในการรบ และพยายามเป็นผู้ชนะในศึกโดยการจับกิน "ขุน" หรือ ราชาของอีกฝ่ายให้ได้

โดยทั่วไปใน chess นั้นฝ่ายที่จับขุนกินได้นั้นจะต้องเป็นฝ่ายที่ชิงความได้เปรียบหนือผู้เล่นอีกฝ่ายอย่างค่อนข้างชัดเจน และเพราะตัวหมากใน chess มีความเข้มแข็งค่อนข้างมาก การได้เปรียบขุนพลจึงมีผลต่อการรบมากและนำไปสู่ชัยชนะในท้ายที่สุด แต่ในหมากโชกินั้นุุถึงแม้จะได้เปรียบขุนพล แม้กระทั่ง เรือ หรือ บิชอป ก็อาจยังไม่สามารถเป็นผู้ชนะได้ถึงแม้จะเป็นผู้เล่นที่เก่งแล้วก็ตาม เพราะในโชกินั้นการจัดทัพการวางแผน และจังหวะจะโคนของเกมส์มีผลมากกว่าความได้เปรียบตัวขุนพล และกลศึกที่ใช้ก็ยังต่างจากการเล่น chess ด้วย


จุดที่โชกิต่างจาก chess ก็มีมากมายแต่ที่เห็นได้ง่ายๆ ก็เช่น กระดานโชกิมีขนาด 9x9 ช่องและไม่มีการแรเงาสีดำขาวลงไปบนกระดาน ตัวหมากทั้งสองฝ่ายจะเหมือนกันไม่มีสีแต่จะใช้การหันหน้าจั่วเข้าหากันแทน ขุนพลในโชกินั้น มีถึง 8 แบบซึ่งมากกว่า chess ที่มี 6 แบบ แถมยังสามารถ "โปรโมท" ขุนพลให้เข้มแข็งขึ้นเมื่อเดินเข้าสู่เขตแตนของคู่ต่อสู้ ได้ถึง 6 แบบ ซึ่งนี่คือที่มาของสงครามในจินตนาการ เพราะว่าจะมีขุนพลตัวแปลกๆอย่างเช่น ราชามังกร, ม้ามังกร ออกมาด้วย นอกจากนี้จุดที่เป็นเอกลักษณ์ทำให้โชกิต่างจากหมากกระดานประเภทอื่นๆทั้งหมด ก็คือ โชกินั้นสามารถนำขุนพลของฝ่ายตรงข้ามที่เราจับกินมาได้นั้น กลับมาเพิ่มจำนวนและเป็นขุนพลของฝ่ายเราได้แทน แถมยังนำไปวางตรงไหนของกระดานก็ได้ที่ไม่มีกติกาห้ามไว้ ถึงขนาดวางในแดนคู่ต่อสู้ หรือวางเพื่อรุกฆาตเลยก็ยังได้ (ใครที่นึกภาพไม่ออกลองจินตนาการถึง โกะ ดูครับวางตรงไหนของกระดานก็ได้เหมือนกัน) ซึ่งมันไม่ค่อยเหมือนสงครามในความเป็นจริงมากนัก และนี่คือที่มาของการมีแท่นวางหมากเชลยอยู่ข้างๆกระดานโชกิ ก็เพื่อให้เห็นชัดเจนว่าแต่ละฝ่ายมีเชลยตัวใดบ้างในมือ และความลุ้นตลอดเวลาของโชกิว่าใครจะเป็นฝ่ายรุกฆาตได้ก่อนกันเพราะถึงแม้ทัพยังไม่แตกพ่ายแต่ถ้าขุนยืนโล่งๆ และคู่ต่อสู้มีขุนพลในมือมากพอก็สามารถ "เติมหมาก"หรือวางหมากตามกติกานี้และสามารถเป็นผู้ชนะได้เช่นกัน


มาถึงแผนกลศึกที่ใช้ในโชกิบ้าง การเล่นโชกิมีสิ่งที่ต้องเรียนรู้คล้ายๆ chess ในหัวข้อใหญ่แต่ต่างกันในรายละเอียด เช่น การเรียนรู้แผนการเล่นช่วงเปิดกระดานซึ่งมีมากมายเป็นร้อยๆแบบ การป้องกันขุนจากการโจมตีด้วยการสร้างป้อมซึ่งมีหลายสิบแบบหรือหลักร้อยแบบเช่นกัน แผนการบุกโจมตีซึ่งต่อเนื่องมาจากการเปิดกระดาน การเล่นเพื่อปิดกระดานหรือรุกฆาตซึ่งต้องอ่านหมากให้ละเอียดเพราะต้องใช้ขุนพลในมือเติมหมากลงไปถ้าหมดมือแล้วยังไม่ฆาตเราจะเป็นฝ่ายเสียเปรียบอย่างมากเพราะรอให้เขาบุกกลับฝ่ายเดียวจนถึงแพ้กระดานนั้นได้เลย ทั้งหมดนี้ใช้เวลาเรียนรู้กันเป็นปีๆนานกว่าการเล่น chess เพราะมีแผนมากกว่า และหัดยากกว่าด้วย ใครที่มีใจรักจะเล่นโชกิอาจประสบความลำบากในการฝึกฝนตรงนี้ได้ ก็ต้องลองพยายามดู


สำหรับการฝึกฝนโชกิ ผมแนะนำให้มือใหม่ฝึกเล่นกับโปรแกรมหรือแอปง่ายๆก่อนนะครับ โดยให้คอมลดหมากให้(ต่อให้) เริ่มจากลดสูงสุดไปเลย 10 หมาก แล้วหัดเล่นเพื่อฝึกทักษะการเดินหมากและการคิด จนมั่นใจว่าสามารถเอาชนะได้อย่างแน่นอนแล้วค่อยเลื่อนขั้น ทุกขั้นที่เราเลื่อนขึ้นไปจะต้องเรียนรู้ทักษะการคิดใหม่ๆเพิ่มขึ้นเป็นลำดับ ฝึกจนแข็งที่สุดเท่าที่จะทำได้แล้วจึงเลื่อนขั้นขึ้นไปทีละระดับครับ สำหรับโปรแกรมคิดว่าหาไม่ยากนะครับ ส่วนการเรียนรู้แผนต่างๆนั้นอาจต้องอาศัยความพยายามมากหน่อย เพราะหาเรียนจากเน็ตค่อนข้างยากครับ ต้องเสิร์จหาเป็นภาษาญี่ปุ่นเอาเมื่อเจอแล้วค่อยใช้กูเกิลแปลภาษา การเรียนปิดกระดานทำได้โดยฝึกแก้โจทย์ที่เรียกกันว่า ทสึเมะโชกิครับ อันนี้หาไม่ยากครับมีอยู่ครับทั้งในเน็ตและในแอป ใครอยากรู้ชื่อเว็บไซต์หรือโปรแกรมที่ใช้ลองหลังไมค์มานะครับ ไม่กล้าลงในนี้กลัวปล่อยไก่ครับ และมีแชนแนลโชกิภาษาอังกฤษในยูทูปที่ดังมากคนที่เล่นโชกิน่าจะรู้จักทุกคนชื่อ hidetchi ครับมีความรู้โชกิเบื้องต้นทั้งหมดถึง 40กว่าตอน การเปิดกระดานหลายสิบรูปแบบ(ไม่ครบนะครับ) การแก้โจทย์และการเล่นอื่นๆอีกครับ แถมยังมีคลิปการแข่งขันของมืออาชีพโชกิให้ดูด้วยครับ รายละเอียดทั้งหมดในโพสนี้มีอยู่ในแชนแนลนี้แบบละเอียดสุดๆครับ นับว่าดีมากๆและเป็นประโยชน์มากครับใครที่เข้าไปดูฝากช่วยกันเชียร์เขาด้วยนะครับเขาจะได้มีกำลังใจทำเพิ่ม ของดีๆครับ ส่วนใครที่อยากหาเองลองเสิร์จด้วยข้อความนี้ดูนะครับ 将棋 (โชกิ), 詰め将棋 (ทสึเมะโชกิ)


การเล่นโชกินั้นยากลำบากก็จริงแต่ก็สนุกและท้าทายมากๆ ต้องฝึกฝนเรียนรู้อย่างต่อเนื่องจริงจัง และเมื่อเล่นเป็นแล้วก็จะติดหนึบเป็นแฟนเหนียวแน่นกันไปเลย เรียกว่าเท่ห์มากๆฉลาดสุดๆครับ มืออาชีพโชกิหล่อไม่แพ้โกะแน่นอนครับ ใครที่คิดว่าถ้าจะเล่นหมากกระดานต้องโกะมันถึงจะเก่งลองโชกิดูก็ได้นะครับ รับรองว่าถึงใจคุณแน่นอน

ที่มารูปภาพ  : http://praxeo-fr.blogspot.com/
                       http://news.kantsuu.com/201607/20160724073647_520311.shtml
                       https://www.i-tsu-tsu.co.jp/en/blog/317/
                       https://chinobouken.com/tendou/
                       http://shogifan.com/2017/05/04/human-shogi-matsuri-first-day-morning/
                     

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น